Değerli okurlar size bu yazımda internetten yapacağınız alışverişlerde dikkat etmeniz gerekenlerden bahsetmek istiyorum. Fakat öncesinde size kendim hakkında küçük bir bilgi vermek istiyorum.

Yaklaşık 2,5 yıldır kurucusu olduğum markam adına e-ticaret sektöründe faaliyet göstermekteyim. Özellikle kendi müşterilerimin markama duydukları güven ve memnuniyetlerinden yola çıkarak anlıyorum ki elektronik alışverişlerde insanlar güven problemi yaşamakta. Bunun birçok sebebi var. Maalesef ki oluşan bu güvensizlik ortamı da insanların internetten alışveriş sitelerine olan bakış açılarını ister istemez değiştiriyor.

Peki tüketiciler haklarının ne kadar farkındalar?

Bilindiği gibi elektronik ortamda gerçekleşen alışverişler hem zaman hem de kolaylık ve çeşitlilik açısından hayatımızda önemli bir yer edinmekte. Bu yüzden de her yıl elektronik ortamda yapılan alışveriş rakamları artmakta ve internet ortamında sunulan ürün ve hizmetler büyük bir ilgi görmektedir.

Peki böylesine artan bir grafik çizen internetten alışverişlerde tüketiciler nasıl korunmakta?

İşte bu yazımda size hem yasal haklarınızdan hem de firmaların hizmet politikalarındaki yanlışlıklarından bahsetmek istiyorum.

6502 SAYILI TÜKETİCİN KORUNMASI HAKKINDAKİ KANUN
İnternet üzerinden gerçekleşen tüm alışverişler için müşterilerin yani tüketicilerin hakları 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun gereğince güvence altına alınmıştır.

CAYMA HAKKI

Bu kanun gereğince internet üzerinden (mesafeli satış sözleşmesi) gerçekleşen siparişlerde 14 günlük bir cayma hakkınız bulunmaktadır.

Garanti kapsamına giren ürünlerde ise ‘Garanti Yönetmeliğinde’ belirtilen usul ve esaslar dikkate alınır.

AYIPLI MAL SATIŞI
Şayet sipariş verdiğiniz üründe ayıplı mal satışını doğuracak bir nitelik söz konusu ise 4 seçimlik hakkınız bulunmakta. Bunlar, satış bedeliden indirim isteme, ücretsiz onarılmasını isteme, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirimesini isteme ve satılanı geri vemeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme. Tüketici 4 seçimlik haklarından hangisini kullanmak istiyorsa bildirmelidir.

Elbette bu noktada da malın ayıp durumunun ne olduğu önemli. Buna göre 4 seçimlik haktan birisi talep edilerek ayıplı mal bildiriminde bulunulabilir.

MÜŞTERİ MEMNUNİYETİ HİÇE SAYILIYOR
Ne yazık ki müşteri odaklı hizmet anlayışından yoksun sadece para odaklı e-ticaret firmaları (ki birçoğu sözde e-ticaret firması), müşterileri gelir elde ettikleri bir araç olarak görmekte ve onların memnuniyetlerini hiçe saymaktalar.
Oysa ki elektronik ticaret sektörü müşterileri önemsenmeyi mevcut kılacak kadar ciddiye alınması gereken disiplinli bir iştir.

İNTERNETTEN ALIŞVERİŞLERDE ELEKTRONİK BİR ORTAMIN SUNULMASI GEREKİYOR
Özellikle internet üzerinden verilen siparişlerde bir sepete atarak siparişi tamamlamanız ve sipariş bilgilerinin sistem veritabanına kaydedilmesi gerekiyor.

ELEKTRONİK ORTAMDA GERÇEKLEŞMEYEN SİPARİŞLERDE ‘MESAFELİ SATIŞ SÖZLEŞMESİ’ SÖZ KONUSU DEĞİL
Özellikle Facebook, Instagram, WhatsApp gibi uygulamalar aracılığıyla gerçekleşen siparişlerin mutlaka bir elektronik ortamda sonlanması gerekiyor.
Şayet tüketici, bu uygulamalar aracılığıyla ‘Mesafeli Satış Sözleşmesi’ söz konusu olmadan bir sipariş gerçekleştiriyorsa, bu tüketicinin değil firmanın sorumluluğundadır.

Yani tüketici bu uygulamaları kullanarak sipariş vermiş olsa dahi (ki sitelerden alışveriş tercih sebebidir) müşteri mağduriyeti söz konusu ise ve bu mağduriyet giderilmiyorsa alışverişin elektronik ortamda gerçekleşmemesinden firmanın sorumlu olduğu hatırlatılmalı, uyuşmazlık yaşanmaması için mağduriyetinin giderilmesi istenmelidir.

Kesinlikle ‘böyle bir politikamız yok’, ‘biz para iadesi yapmıyoruz sadece ürün değiştirebiliyoruz’ gibi ifadeler geçerli olamaz. Bu sadece firmaların ilgili kanun hükümlerini dikkate almadan hareket etmelerinin bir sonucudur.

PARA İADESİ
Özellikle iade durumlarında para iadesi isteyebilirsiniz. Hiçbir firma para iadesi yok gibi bir ifade kullanamaz. Firma istediği kadar para iadesi olmadığını söylese dahi cayma hakkını kullanarak ücret iadesini yapmakla yükümlüdür.

Aksi halde ilgili kanun hükümleri gereğince gerekli işlemi yapma hakkına sahipsiniz.

ALIŞVERİŞ YAPACAĞINIZ SİTENİN GÜVENİLİR OLDUĞUNA DİKKAT EDİN
Burada dikkat etmeniz gerekenler şu şekildedir:

• Hakkımızda kısmını okuyun.
• Şirket bilgilerini teyit edin (Şirket Adı, Telefon, Adres, Vergi No gibi).
• Site size sıradan geliyor veya güven vermiyorsa hiçbir şekilde alışveriş yapmayın!
• Özellikle kredi kartı ile alışverişleriniz için adres çubuğunda güvenilir bağlantı yazdığına (https), kilit sembolünün aktif olduğuna ve sitenin herhangi bir güvenlik uyarısı vermediğine emin olun.
• Mutlaka telefonla şirkete ulaşmaya ve siparişiniz hakkında bilgi almaya çalışın

FATURASIZ ÜRÜN TESLİM ALMAYIN
Her e-ticaret firması fatura ile birlikte siparişinizi göndermek durumundadır. Eğer siparişiniz ile birlikte fatura gönderilmemişse faturanızın sipariş tutarı kadar ve ürün adedini dikkate alarak adınıza kesildiğinden emin olun. Gönderilmemişse posta veya e-mail olarak mutlaka isteyin.

FİRMA TARAFINDAN MAĞDURİYETİNİZ GİDERİLMİYOR VE İLGİLİ KANUN HÜKÜMLERİ GEREĞİNCE HAREKET EDİLMİYORSA İL VEYA İLÇENİZDEKİ TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE BAŞVURUN

Firmalar tarafından mağduriyetiniz giderilmiyor ve ilgili kanun hükümleri gereğince hareket edilmiyorsa il ya da ilçenizdeki tüketici hakem heyetlerine başvurun.

Yalnız öncesinde ürünün tarafınıza teslim edildiği andan itibaren 14 günlük Cayma Hakkınızı kullanmak suretiyle, ‘‘Cayma Hakkı Bildirimi’’ dilekçesini ilgili firmaya ürün ile birlikte göndermeniz gerekmektedir. Bu cayma bildiriminden 14 gün sonra mağduriyetiniz giderilmiyor veya talebiniz yerine getirilmiyorsa ancak tüketici hakem heyetine giderek şikayetinizi bildirebilirsiniz. İki tarafa da tanınan yasal süreyi beklemek durumundasınız.

Firmalar tarafından mağduriyetiniz giderilmiyor ve ilgili kanun hükümleri gereğince hareket edilmiyorsa ilinizdeki tüketici mahkemelerine başvurun.                

Elektronik ortamda gerçekleşmeyen siparişler için uyuşmazlıkların çözümünde şirket sorumludur. Fakat yine de sosyal medya aracılığıyla sipariş vermeyin.

Eğer ilgilendiğiniz bir ürün için hesap sahibinin sitesi yok ise uzak durun. Aksi halde mağduriyet yaşamanız muhtemeldir.

Değerli okuyucular genel olarak önemle dikkat etmeniz gereken hususlar bu şekildedir. Bu konu hakkında her türlü sorularınız için bana sukruturanergun@yonbilgi.com veya sukruturanergun@hotmail.com adresinden ulaşarak sorularınızı iletebilirsiniz.

İlgiyle kalın.

Mücadele Gazetesinde'de yayınlanan aynı başlıklı yazım için tıklayınız.