Demokrasi
Cumhuriyet ya da meşruti monarşilerde gerçekleşen egemenlik anlayışıdır.
Cumhuriyet ya da meşruti monarşilerde gerçekleşen egemenlik anlayışıdır. Bu anlayışa göre egemenliğin kaynağı halktır. Halk egemenliğini aracısız kullanırsa, bu tür demokrasilere doğrudan demokrasi denir. Özellikle yasamayla ilgili konularda halkoylamasıyla halk belirleyici oluyorsa yarı doğrudan demokrasi söz konusudur. Halk egemenliğini seçimlerde kendi içinden kimselere devrederse temsili demokrasi olur. Demokrasinin oluşması için düşünce ve eylem özgürlüğünün, hukukun üstünlüğünün kabul edilmesi gerekir. İktidar yetkilerinin kişilere değil, mevkilere ve kurumlara ait olması, bu yetkilerin yasalarla belirlenmiş olması önceliklidir. Eşit seçme ve seçilme hakkı demokrasilerin vazgeçilmezlerindendir. Seçimlerin serbest olması gerekir. Farklı görüşlere örgütlenme ve iktidarı ele geçirebilme hakkı verilmelidir. Muhalefete iktidar olma hakkı tanınmalıdır. Kişisel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınması demokrasinin vazgeçmeyeceği bir başka koşuludur. Yasama, yürütme ve yargı gücünün ayrı olması ve özellikle yargının bağımsızlığı önemsenir. Demokrasi günümüzde azınlıkta olanların haklarına saygı gösterildiği, onlara bir gün çoğunluğa dönüşebilme yollarını açık tutan, özgürlükçü bir çoğunluk anlayışı olarak da tanımlanmaktadır. Demokrasinin olumsuzluğuna yönelik görüşler de vardır. Bu itirazlar özellikle temsili demokrasi için geçerlidir.
Kaynakça: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Ders Notları, Umuttepe Yayınları, Umuttepe Yayın No:16, Tarih Dizisi:1, Kocaeli, 2010, ss.19
